توفیق و سعادت
در سلسله نشست ها و گفته های جعفر حاجی کریم نظری در دفتر انتشارات نظری در ارتباط با “موفقیت” که محصول روان شناسی غربی است بحث نمی کنیم ، هر چند که نتایج نیکویی داشته و مورد استفاده انسان قرار گرفته است.
در آموزه های اسلامی کلمه ای به نام “موفقیت” پیدا نمی کنید ، اما در این خصوص کلمه توفیق و سعادت به موفقیت نزدیک تر است.
برای رسیدن به زندگی دلچسب و دلخواه ، “سعادت و توفیق” بر مبنای اهداف ، تمایلات و خواسته های هر انسان اتفاق می افتد.
“توفیق” در واژه شناختی یعنی مطابق شدن و توافق بین دو یا چند چیز خوب ، پرثمر و نیکو که بین آن ها تنافر و تضادی نیست و در لغت از ریشه “رفق” و به معنای پدیدار شدن بهترین ها و سازگاری ، مطابق شدن و بر وفق مراد بودن است.
در اینجا مراحلی که در توفیق و سعادت (موفقیت) انسان نقش اساسی دارند را معرفی می کنیم:
۱ – ادراک : یک فرآیند ذهنی و به کارگیری عقل و آگاهی برای رسیدن به اهداف و فهم ، شناخت و دریافت اطلاعات است و در آن اتحاد بین “عقل و عاقل و معقول” مشاهده می گردد.
۲ – عزم و اراده : اراده از ریشه “رود” یعنی خواستن ، قصد و طلب نمودن و ازجدیت می آید ، “العزم هو القصد الجازم” از تصمیم جدی به کارها است
۳ – استطاعت و قدرت : یعنی فعالیت آدمی به اندازه قوای فکری و جسمی او ، در واقع ظرفیت حقیقی انسان که منشأ انجام کار یا ترک آن شود و نهایت ، قوه ای که شرایط تاثیرگذار داشته باشد.
۴ – صبر : تعلل و شکیبایی در زمان ، برای رسیدن به اهداف و از ثبات نفس و اطمینان آن ، مضطرب نشدن و مقاومت در کارها ، همراه با آرامش و طمأنینه است.
۵ – ازدهار : حرکت ، سرعت افعال ، کارها و پیشرفت آن ها است.
۶ – انجاز : محکم بستن برنامه ها برای پیروزی ، اتمام کارها و تکمیل امور ، می باشد.
7 – نجاح : کسی که رای و نظرش صحیح در آمده و پیشرفت او مشاهده می شود ، “منجح” کسی را گویند که حاجت و نیاز او برآورده شد. “لقی نجاحا” کسی که پیشرفت چشمگیر دارد.
۸ – تسدید : “سدد الرحم” (نشانه دقیق تیر به سمت شکار برای زدن آن) ، تعیین اهداف ، و محکم و با قدرت به سوی آن ها نشانه رفتن است.
۹ – ضرب : اصابت و به هدف زدن است…”دارالضرب” همان ضرابخانه که در آنجا با قدرت هر چه بیشتر ضربه به سکه وارد و نقش را بر آن حک می کنند.
۱۰ – فوز : رسیدن توفیق به سعادت و ارمغانی برای فائز و فایق آمدن و حصول اهداف است ، “الفازه” ستون های خیمه است که به آن استحکام می دهد و خیمه بعد از آن برپا می گردد. “الظفر بالخیر” رسیدن و دریافت بهترین ها است.
۱۱ – نغز : رسیدن و به دست آوردن هر چیزی که خوش آیند می شود و از نیکویی آن ، انسان به عجب می افتد و موجب تعجب و شگفت می گردد.
۱۲ – حظ : بهره و هر چيز خوبى که انسان را پرنصيب می گرداند و به آدمی بخت و اقبال روی می آورد و از نتیجه برنامه ریزی و اعمال خود در کارها مسرور و خوشحال می شود و به سودمندی می رسد.
√ در نتیجه صابران (۴) هستند که حظّ (۱۲) عظيم بدست می آورند.